- 28/09/2022
ՌԴ-ն եւ ԱՄՆ-ն Ուկրաինայում կփորձե՞ն կոմպրոմիս գտնել
Իսկ ռուս-ամերիկյան հակամարտության ուկրաինական խաղատախտակին կարծես թե սկսվել է «պատային իրավիճակի» ձեւավորման փուլ (Տե´ս նաեւ https://soyuz.iravunk.am/35015/): Այսպես, ամերիկացիներն ունեին «միջանկյալ ժամկետ»՝ քանի դեռ ավարտված չեն հանրաքվեները, եւ նախկին ուկրաինական 4 մարզերը չեն հռչակվել ՌԴ-ի տարածք: Դրանից հետո, բոլորն են հասկանում, որ ինչքան էլ Բլինքենն ասի, թե՝ չենք ճանաչում, դա խնդրի էությունը չի փոխում՝ արեւմտյան քայլերը ՌԴ-ն կհամարի ուղղակիորեն իր դեմ ուղղված, որին պետք է, եթե բանը դրան հասնի, նաեւ միջուկային զենքով պատասխանել: Սակայն արդեն գործնականում հասկանալի է, որ այդ «միջանկյալ փուլից» չհաջողվեց օգտվել, թեեւ ուկրաինական բանակը, համալրված է ՆԱՏՕ-ական մասնավոր ռազմական կառույցներով, ամեն ինչ անում է Լիման քաղաքի ուղղությամբ նախկին հաջողությունը կրկնելու համար, բայց էական արդյունք այդպես էլ չկա: Ավելին, այս վերջին շաբաթներին ուկրաինական հարձակողական պոտենցիալը լրջորեն պակասել է, իսկ փոխարինելու համար լուրջ խնդիրներ կան:
Մյուս կողմից էլ, թեեւ ՌԴ-ն հայտարարել է զորահավաք, ավելին, Մեդվեդեւի մակարդակով մինչեւ իսկ հայտարարում է, թե կարող ենք ցանկացած զենք օգտագործել, եւ Արեւմուտքը եթե կարող է, թող պատասխանի, սակայն բոլորն են հասկանում, որ ամեն բան չէ, որ փայլուն է: Այդ թվում, զորահավաքի հետ կապված լուրջ խնդիրներ ի հայտ եկան, որոնք վկայում են ՌԴ-ի ներսում բարդ մթնոլորտի մասին: Այդ թվում, որ «5-րդ շարասյուները» դեռ ակտիվ են: Ու առանց ներքին այդ բոլոր խնդիրները կարգավորելու, ուկրաինական պատերազմը շատ երկար շարունակելը՝ ով գիտի, թե ինչի կհասցնի:
Կրկնենք, իրավիճակը պատային է: Իհարկե, կողմերից մեկը կարող է քայլ կատարել, բայց ո՞ւր կտանի դա, դժվար է ասել: Առավել եւս, որ բոլորն են պարզ տեսնում, որ ծայրահեղորեն մոտեցել են միջուկային բախման շեմին, ինչքան էլ որ հասկանում են դրա հետեւանքները:
Ամենատրամաբանական տարբերակներից մեկը նման իրավիճակում դառնում է այն, որ Արեւմուտքը կարծես թե սկսել է կամաց-կամաց ակնարկել զինադադարի եւ պայմանավորվածությունների գնալու մասին: Մասնավորապես, նման առաջարկ հնչեցրեց Էրդողանը, այդ թվում օրակարգ բերելով Պուտին-Զելենսկի հանդիպման թեման: Եվ երեւի պատահական չէ նաեւ, որ դրան զուգահեռ ուլտրալիբերալ քարոզչամեքենան սկսեց խոսել այն մասին, որ Արեւմուտքն արդեն հրաժարվելու է Ուկրաինային զենք մատակարարելուց: Օրինակ, «Bloomberg»-ը գրում է, թե Արեւմուտքը ծանր սպառազինության մատակարարումներից հրաժարվելու առնվազն երկու պատճառ ունի. «Նախ՝ ԵՄ երկրները սպառում են ծանր սպառազինության սեփական պաշարները»: Ինչ վերաբերում է ԱՄՆ-ին, ապա Վաշինգտոնը, ըստ լրատվամիջոցի, վերջինս. «Զգույշություն է ցուցաբերում մատակարարումների հարցում»՝ վախենալով հակամարտությունների նոր փուլ հրահրելուց:
Մոսկվայի համար եւս այս պահին նպատակահարմար կլիներ հակամարտության դադարը, բնականաբար՝ պայմանագրի տեսքով եւ սեփական պայմաններով: Օրինակ, եթե Կիեւը հանձներ այն տարածքները, որոնք մտնում են 4 մարզերի մեջ, սակայն ուկրաինական վերահսկողության տակ են: Կամ մի քիչ այս, մի քիչ այն կողմ տարբերակով: Եվ, իհարկե, Զելենսկուն այլ ելք չի մնա, եթե Արեւմուտքը նրան իրոք զրկի մատակարարումներից:
ԱՄՆ-ի եւ Եվրոպայի համար եւս դադարը դառնում է ձեռնտու: ԱՄՆ-ին՝ ներքին լուրջ խնդիրների պատճառով, իսկ Եվրոպան՝ տնտեսական, էներգետիկ ճգնաժամերից զատ, ինչպես ցույց տվեցին Իտալիայի ընտրությունները, կանգնել է նաեւ ֆիզիկական կրախի շեմին:
Ամեն դեպքում, երբ Ուկրաինայի ԳՇ պետը զանգահարում է ՌԴ ԳՇ պետին` ցավակցելու Իրկուտսկի ողբերգության համար, միաժամանակ խոսակցություններ կան երկու երկրների Պաշտպանության նախարարների հնարավոր հանդիպման մասին, ապա դա ինչ-որ բան ակնարկում է:
Կարճ ասած, մի իրավիճակ է, երբ կողմերին կանգ առնելը դառնում է ձեռնտու: Միայն թե այստեղ մեկ այլ խնդիր կա: ԱՄՆ-ն այս պահին չի լուծել իր գլոբալ խնդիրներից եւ ոչ մեկը: Առաջինը, ՌԴ-ն ոչնչացված չէ, իսկ այս պայմաններով հաշտության դեպքում դուրս կգա հաղթողի՝ իրեն տարածքներ միացնողի դիրքերով: Երկրորդը՝ ոչ միայն ոչնչացված չէ, այլ ավելի է խորացել ռուս-չինական դաշինքը: Վերջապես, լուծված չէ չինական գերխնդիրը: Արդյունքում, ԱՄՆ-ին միգուցե այս պահին զինադադարը պետք է, բայց ոչ վերջնական խաղաղությունը, որը նրա համար կնշանակի համաշխարհային հեգեմոնիայից հրաժարվել: Բայց եթե կանգ չառնի, ապա հետեւանքները կարող են ավելի վատ լինել: Նույնը Ռուսաստանի համար. այս պայմաններով խաղաղությունը կնշանակի հարեւանությամբ թշնամական Ուկրաինայի պահպանում, ինչքան էլ որ այն թուլացած կլինի: Բայց նաեւ այդ Ուկրաինայի արեւմտյան սահմաններին հասնելու համար է շատ բան պետք:
Արդյունքում, ի՞նչ վերջնական հաշվարկներով ՌԴ-ն ու ԱՄՆ-ն կմտնեն հոկտեմբեր, կախված է մի շարք գործոններից:
Իսկ մենք չմոռանանք, որ հենց այդ հաշվարկներից էլ մեծապես կախված են նաեւ մեր գոտում ձեւավորվելիք իրողությունները:
ՔԵՐՈԲ ՍԱՐԳՍՅԱՆ