ՌԴ-Բելառուս միությանը միանալու սցենարն իրատեսակա՞ն է

Լա­չի­նի մի­ջանց­քի ներ­կա վի­ճա­կի, ինչ­պես նա­եւ Mi 6-ի ղե­կա­վար Ռի­չարդ Մու­րի հա­յաս­տա­նյան սեն­սա­ցի­ոն այ­ցի հետ կապ­ված (տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=244286&l=am) մեկ վար­կած եւս կա հան­րա­յին շրջա­նա­ռու­թյան մեջ: Ըստ այդ վարկա­ծի` մի­ջանց­քը փակ կմնա, քա­նի որ սպա­սում են, որ Նի­կո­լը դի­մում ստո­րագ­րի, թե Հա­յաս­տա­նը ցան­կա­նում է ան­դա­մակ­ցել ՌԴ-Բե­լա­ռուս մի­ու­թյա­նը: Իսկ ա­հա Մուրն էլ ե­կել է, որ Հա­յաս­տա­նին «փրկի բոլ­շե­ւի­կյան վտան­գից»:

Հաս­կա­նա­լի է, այդ վար­կա­ծը, ո­րը, ի դեպ, շրջա­նա­ռու­թյան մեջ դրե­ցին ա­րեւմ­տյան աղ­բյուր­նե­րը, մեկ լուրջ թե­րու­թյուն ու­նի: Այն, որ Մի­ու­թե­նա­կան պե­տու­թյա­նը ան­դա­մակ­ցու­թյան` Հա­յաս­տա­նի դի­մու­մը է­ա­պես կփո­խի տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին ֆո­նը, մի­ան­շա­նակ է: Այս դա­շինքն ար­դեն նույ­նիսկ ՀԱՊԿ չէ, սա լի­ո­վին ընդ­հա­նուր պաշտ­պա­նա­կան հա­մա­կարգ են­թադ­րող կա­ռույց է, ընդ­հուպ, ինչ­պես Բե­լա­ռու­սի օ­րի­նա­կը ցույց տվեց, գեր­ժա­մա­նա­կա­կից, այդ թվում` հի­պեր­ձայ­նա­յին եւ մի­ջու­կա­յին զին­տեխ­նի­կա­յի տե­ղա­կայ­մամբ: Իսկ Հա­յաս­տա­նը ՌԴ-ի հա­մար ռազ­մա­վա­րա­կան տե­սան­կյու­նից ոչ պա­կաս ա­ռանց­քա­յին ուղ­ղու­թյուն է, որ­քան Բե­լա­ռու­սը, եւ կաս­կած չկա, որ նույն պաշտ­պա­նա­կան մե­խա­նիզմ­նե­րը նա­եւ այս ուղ­ղու­թյամբ կգոր­ծեն: Ըստ այդմ, թե Բաք­վի (նա­եւ` Ան­կա­րա­յի) հա­մար ինչ ի­րա­վի­ճա­կա­յին փո­փո­խու­թյուն կդառ­նա Հա­յաս­տա­նում «Կին­ժալ­նե­րի» տե­ղա­կա­յու­մը, հաս­կա­նա­լի է: Եվ ա­սել, թե Ա­լի­եւն ինչ-որ խա­ղե­րի մեջ է Լա­չի­նում, ո­րը կա­րող է դառ­նալ Նի­կո­լի վրա ճնշում, որ նա Մի­ու­թյանն ան­դա­մակ­ցե­լու դի­մում գրի, աբ­սուր­դի ժան­րում է:

Ա­վե­լի շուտ կա­րող է այն տպա­վո­րու­թյու­նը լի­նել, թե ա­րեւմ­տյան PR-շիկ­ներն այս թե­զը բե­րել են օ­րա­կարգ` փոր­ձե­լով քա­րո­զել, թե, տե­սեք, ռուս­նե­րը Նի­կո­լին ին­չեր են պար­տադ­րում: Սա­կայն, այս ա­մե­նով հան­դերձ, ո­րոշ հե­տաքր­քիր դրվագ­ներ պետք չէ աչ­քա­թող ա­նել: Նախ` այդ վար­կա­ծով Նի­կո­լի հա­մար դի­մում գրե­լու վերջ­նա­ժամ­կետ էր «սահ­ման­ված» դեկ­տեմ­բե­րի 19-ը, եւ ծա­վալ­վող խո­սակ­ցու­թյուն­նե­րում հենց դա էլ ֆիքս­վում էր: Եվ ա­հա, այդ ժամ­կե­տի հետ կապ­ված, կա այս կա­րե­ւոր փաս­տը: Ե­րեկ մեկ­նար­կեց ՌԴ նա­խա­գա­հի այ­ցը Բե­լա­ռուս, եւ ե­թե մի պահ ըն­դու­նենք, թե նշված վար­կա­ծը հա­մա­պա­տասխա­նում է ի­րա­կա­նու­թյա­նը, ա­պա ի­մաս­տա­վոր­վում է նա­եւ նշված ժամ­կե­տը: Այ­սինքն, որ Պու­տի­նի այ­ցի ըն­թաց­քում Մի­ու­թյան եր­կու ան­դամ­նե­րը կկա­րո­ղա­նա­յին թե­ման քննար­կել:

Ընդ ո­րում, նման հստա­կե­ցու­մը նա­եւ ՌԴ-ի հա­մար այս պա­հին կա­րե­ւոր կլի­ներ: Բանն այն է, որ շրջա­նառ­վող փոր­ձա­գի­տա­կան գնա­հա­տա­կան­նե­րի հա­մա­ձայն, Պու­տինն ու Լու­կա­շեն­կոն պետք է քննար­կեն ռազ­մա­վա­րա­կան բնույ­թի հար­ցեր: Այդ թվում` հնա­րա­վոր հա­մա­տեղ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հար­ցը ուկ­րա­ի­նա­կան ուղ­ղու­թյամբ, ՆԱ­ՏՕ-ի դեմ պայ­քա­րում եւ այլն: Նա­եւ հաշ­վի առ­նե­լով, որ մի կող­մից` Պու­տի­նը վեր­ջին օ­րե­րին մե­ծա­պես ակ­տի­վաց­րել է ՌԴ պաշտ­պա­նա­կան հա­մա­կար­գի հետ իր ղե­կա­վա­րու­թյամբ խորհր­դակ­ցու­թյուն­նե­րը, եւ կա կար­ծիք, որ այդ­պի­սով նա ստանձ­նում է ուկ­րա­ի­նա­կան ուղ­ղու­թյամբ ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ողջ պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը` որ­պես Գե­րա­գույն հրա­մա­նա­տար: Ու մի­ա­ժա­մա­նակ, վեր­ջին օ­րե­րին բե­լա­ռու­սա­կան բա­նակն ակ­տի­վո­րեն կենտ­րո­նա­նում է ուկ­րա­ի­նա­կան սահ­ման­նե­րին, այդ թվում` այդ հատ­ված­նե­րում է ծանր զին­տեխ­նի­կան: Իսկ Ուկ­րա­ի­նան ռազմ­ա­կան բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տո­նյա­նե­րի մա­կար­դա­կով քա­նիցս խո­սեց ռուս-բե­լա­ռու­սա­կան ու­ժե­րի հա­մա­տեղ հար­վա­ծի մեծ հա­վա­նա­կա­նու­թյան մա­սին` Ուկ­րա­ի­նա­յի ա­րեւմ­տյան սահ­ման­նե­րի եր­կայն­քով ու Կի­ե­ւի ուղ­ղու­թյամբ:

Այ­սինքն, կար­ծես թե այս հատ­վա­ծում «կե­նաց­նե­րը քաղց­րա­նում» են, եւ ե­թե ի­րոք Պու­տինն ու Լու­կա­շեն­կոն ծրագ­րել է­ին այդ կար­գի ռազ­մա­կան-ռազ­մա­վա­րա­կան հար­ցեր քննար­կե­լը, ա­պա պետք է հստա­կե­ցում ու­նե­նա­յին նա­եւ կով­կա­սյան ուղ­ղու­թյան մա­սին: Այն հաշ­վով, որ այս­տեղ հնա­րա­վո­րինս նվա­զեց­նեն երկ­րորդ ճա­կա­տի ռիս­կը, ին­չի մա­սին, ի դեպ, ար­դեն իսկ ա­հա­զանգ կա­րող է հա­մար­վել Mi 6-ի ղե­կա­վա­րի հա­յաս­տա­նյան այ­ցը:

Բայց այս ողջ հա­մա­տեքս­տում ար­ձա­նագր­վե­ցին ո­րոշ դրվագ­ներ, ո­րոնք է­ա­կան են լա­չի­նյան այս ողջ թնջու­կի հա­մա­տեքս­տում: Այս­պես, Բու­խա­րես­տում դեկ­տեմ­բե­րի 17-ին Ադր­բե­ջա­նի, Վրաս­տա­նի, Հուն­գա­րի­ա­յի եւ Ռու­մի­նի­ա­յի ղե­կա­վար­նե­րի մի­ջեւ ստո­րագր­վեց մի հա­մա­ձայ­նա­գիր, ըստ ո­րի, Ադր­բե­ջա­նից դե­պի ԵՄ ար­տա­հան­վե­լու է, այս­պես կոչ­ված, «կա­նաչ» է­ներ­գի­ա: Ընդ ո­րում, այդ ա­րա­րո­ղու­թյա­նը մաս­նակ­ցե­լու հա­մար Բու­խա­րեստ է ժա­մա­նել Եվ­րա­հանձ­նա­ժո­ղո­վի ղե­կա­վար Ուր­սու­լա ֆոն դեր Լե­յե­նը, ով ար­ցա­խա­հա­յու­թյա­նը ցե­ղաս­պա­նու­թյան դա­տա­պար­տող Ա­լի­ե­ւին «հա­րա­զատ եղ­բոր» պես էր ըն­դու­նում: Սա Եվ­րո­պա­յի դեմ­քը: Գու­մա­րած, նույն օրն ի­րա­նա­կան ար­ժա­նա­հա­վատ աղ­բյուր­նե­րը տե­ղե­կաց­րին, որ ադր­բե­ջա­նա­կան բա­նա­կի տրանս­պոր­տա­յին ինք­նա­թի­ռը, որն օգ­տա­գործ­վում է ռազ­մա­կան տեխ­նի­կա տե­ղա­փո­խե­լու հա­մար, թռիչք է կա­տա­րել Հոր­դա­նան, եւ 5-ժա­մյա կան­գա­ռից հե­տո վե­րա­դար­ձել Ադր­բե­ջան: Ընդ ո­րում, ինք­նա­թիռն այդ 5 ժա­մը կա­յա­նել է այն օ­դա­նա­վա­կա­յան­նե­րից մե­կում, որ­տեղ ՆԱ­ՏՕ-ն զգա­լի քա­նա­կու­թյամբ զի­նամ­թերք է կու­տա­կել:

Այս եր­կու փաս­տը բա­վա­կան է հաս­կա­նա­լու հա­մար «Արեւ­մուտ­քը մեզ կօգ­նի» քա­րոզ­չու­թյան ի­րա­կան պատ­կե­րը: Նա­եւ, որ այս ի­րա­վի­ճա­կում ՌԴ-Բե­լա­ռուս մի­ու­թյան ան­դա­մակ­ցու­թյու­նը Հա­յաս­տա­նի վեր­ջին շանսն է: Թե­րեւս, հենց դրա հա­մար էլ ա­րեւմ­տյան մանկ­լա­վիկ­ներն օ­րա­կարգ բե­րե­ցին հի­շյալ վար­կա­ծը, որ նա­եւ դրա­նից ել­նե­լով` ծա­վա­լեն քա­րոզ, թե, Նի­կոլ, չհա­մար­ձակ­վես նման փաս­տա­թուղթ ստո­րագ­րել:

Չնա­յած, ե­րեկ նա­եւ փա­կագ­ծեր բա­ցեց ՀԱՊԿ գլխա­վոր քար­տու­ղար Ստա­նիս­լավ Զա­սը` պատ­մե­լով այն օգ­նու­թյան ա­ռա­ջար­կի մա­սին, ո­րը ՀԱՊԿ ան­դամ երկր­ներն ա­րել են Հա­յաս­տա­նին: Խոս­քը 6 կե­տա­նոց փա­թե­թի մա­սին է, որից ամ­բող­ջու­թյամբ կամ ան­գամ դրա ցան­կա­ցած կե­տից Հա­յաս­տանն այ­սօր էլ կա­րող է օգտ­վել: Ընդ ո­րում, դա ա­մե­նե­ւին էլ չի ազ­դում այն պա­հան­ջի վրա, ո­րը Նի­կո­լը ներ­կա­յաց­րեց ՀԱՊԿ-ին` հրա­ժար­վե­լով այդ փաս­տա­թուղ­թը ստո­րագ­րել: Այ­սինքն, կա­րե­լի էր օգ­նու­թյու­նը ստա­նալ, իսկ պա­հանջ­նե­րը թող­նել օ­րա­կար­գում: Սա­կայն ան­գամ նման ակն­հայտ շա­հա­վետ ի­րա­վի­ճա­կում Նի­կո­լը մեր­ժեց ՀԱՊԿ ղե­կա­վար­նե­րին: Ու դրա­նից հե­տո ա­սել, թե նա կգնա դե­պի ՌԴ-Բե­լա­ռուս, մի­ամ­տու­թյուն կլի­նի:

Չնա­յած մյուս կող­մից էլ, երբ բո­լո­րի հա­մար է ակն­հայտ, թե ինչ հա­րա­բե­րու­թյու­նենր են ստեղծ­վել Ա­րեւ­մուտ­քի եւ Ադր­բե­ջա­նի մի­ջեւ, մի­ան­շա­նակ է նա­եւ, որ նման ի­րա­վի­ճա­կում ռու­սա­կան ուղ­ղու­թյա­նը «գցե­լը» Հա­յաս­տա­նին ոչն­չաց­ման տա­նե­լու ա­մե­նա­կարճ ու­ղին է, ու այս­տեղ այ­լեւս մա­նի­պու­լյա­ցի­ա­նե­րը չեն օգ­նի: Կարճ ա­սած, Նի­կո­լը նո­րից եր­կու քա­րի ա­րան­քում է, բայց ա­մե­նա­վատն այն է, որ դրա­նով նա օր­հա­սա­կան վի­ճա­կի է հասց­րել Հա­յաս­տանն ու Ար­ցա­խը:

ՔԵ­ՐՈԲ ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆ