- 16/02/2023
Ինչու Մոսկվան Հայաստանի ուղղությամբ նման կոշտության անցավ հենց այս պահին
Ի դեպ, նախօրեին հետաքրքիր հայտարարությամբ հանդես եկավ նաեւ Լուկաշենկոն: ՀԱՊԿ անդամ երկրներին նկատի ունենալով՝ նա Դաշինքի գլխավոր քարտուղար Տասմագամբետովի հետ հանդիպման ժամանակ ասաց. «Եթե ինչ-որ մեկը մտածում է, որ Ուկրաինայի եւ Ռուսաստանի միջեւ հակամարտությունը մեր հակամարտությունը չէ, որը մենք ինչ-որ տեղ հանգիստ կնստենք, նման բան չի լինի: Գալիս է ժամանակը, բառացիորեն վաղը, երբ անհրաժեշտ կլինի որոշել, որոշակի դիրքորոշում ընդունել»:
Հայտարարության թիվ 1 հասցեատերը, թերեւս, Ղազախստանն է, բայց այն վերաբերում է նաեւ Հայաստանին: Այսինքն, «բառացիորեն վաղը» նաեւ Հայաստանը պետք է վերջնական կողմնորոշում հայտնի՝ բարիկադների ո՞ր թեւում է գտնվում: Չէ, խոսքն այն մասին չէ, թե զորք պետք է ուղարկի Ուկրաինա: Պարզապես պետք է կողմնորոշվի՝ Հայաստանի սահմաններ եվրոպացի «դիտորդնե՞ր» է բերում, թե՞ ՀԱՊԿ խաղաղապահներ: Ընդ որում, հաշվի առնելով նաեւ Վոլոդինի ծանր հայտարարությունը «երկիր կորցնելու» հավանականության մասին:
Այս առումով օրակարգ է գալիս նաեւ հետեւյալ հարցը, իսկ ինչո՞ւ Վոլոդինը, ավելի կոնկրետ՝ նրա շուրթերով Մոսկվան այս մասին եւ հենց այդ տոնայնությամբ հայտարարեց հենց այս պահին (տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=248921&l=am): Մի կողմից, իհարկե, դա կապված է Թուրքիայի հետ: Բոլորն են հասկանում, որ երկրաշարժի արդյունքում Թուրքիան աշխարհաքաղաքական հարթությունում դիրքային նկատելի կորուստներ է ունեցել եւ դեռ ունենալու է: Եվ դա, իհարկե, առաջնահերթ կերպով վերաբերում է Հարավային Կովկասին, որը կարող է որոշակի վակուում առաջացնել: Ընդ որում, տարածաշրջանում ուժային բաղադրիչ չունեցող եւ հիմնական հաշվարկները թուրքական ուժային բաղադրիչի հետ կապող Արեւմուտքին դժվար կլինի փոխարինում գտնել: Առավել եւս, որ նաեւ Վրաստանում է լուրջ խնդիր ուրվագծվել: Հիշեցնենք, որ օրերս վարչապետ Ղարիբաշվիլին բաց տեքստով հայտարարեց, թե Վրաստանին ՌԴ-ի հետ պատերազմի մեջ ներքաշելու փորձերը չեն դադարում: Նա նաեւ մատնանշեց, թե հենց դրա համար էլ Վրաստան է ուղարկվել նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին: Այսինքն, դա նաեւ շատ պարզ ակնարկ է, թե ովքեր են ուղարկել, այն է՝ այդ որ ուժն է փորձում Վրաստանում «երկրորդ ճակատ» բացել: Ու եթե բանը հասել է նրան, որ պաշտոնական Թբիլիսին ուղիղ տեքստով նման մեղադրանքներ է հղում Արեւմուտքին, նշանակում է, որ Վաշինգտոնը վրացական ուղղությամբ եւս վերահսկողության կորստի լուրջ խնդիր ունի, եւ դա էլ իր հերթին է ավելացնում տարածաշրջանային վակուումը:
Իսկ ահա Վոլոդինի հայտարարությունը եկավ հուշելու, որ Մոսկվան չի հապաղում այդ վակուումը լցնել:
Սակայն ասել, թե Լուկաշենկոն կովկասյան իրողությունները նկատի ունենալով է խոսում «բառացիորեն վաղը որոշակի դիրքորոշում ընդունելու» անհրաժեշտության մասին, սխալ կլիներ: Սխալ կլիներ նաեւ դա կապել ՀԱՊԿ Միավորված շտաբի պետ Անատոլի Սիդորովի հայտարարության հետ, թե՝ ՀԱՊԿ-ի ընդլայնման հնարավորություն կա՝ բարեկամական երկրների, այդ թվում՝ ՇՀԿ-ի անդամների հաշվին: Իսկ ՇՀԿ-ում են, չմոռանանք, Չինաստանը, Հնդկաստանը, եւ օրերս վերջնականապես միացավ նաեւ Իրանը:
Չէ, այս բոլոր դետալները Լուկաշենկոյի ասածի հետ որոշակի կապ ունեն: Սակայն հենց «վաղը կողմնորոշվելու» խնդիրը, թերեւս, կապված է նաեւ մեկ այլ հանգամանքի հետ, թե ինչ է լինելու «մյուս օրը»: Մոտ օրերս հնարավոր գլոբալ իրադարձությունների շարքում առաջնային դիքերում է այն պնդումը, որ ռուսները պատրաստվում են մեծ հարձակման: Ընդ որում, ռուսական տարբեր աղբյուրներ մինչեւ իսկ քարտեզներ են ներկայացնում՝ հնարավոր հարձակման հնարավոր ուղղությունների մասին, իսկ արեւմտյան աղբյուրները սկսել են 7-10-օրյա ժամանակացույց, նաեւ Բելառուսի տարածքից գրոհելու սցենար (Լուկաշենկոյին չենք մոռանում) հնչեցնել:
Իհարկե, ամենաստույգը ռուսական հրամանատարությունը գիտի՝ երբ է հարձակվելու, որտեղ: Բայց, կարծես, իրոք նման է նրան, որ նման հարձակումը սարերի հետեւում չէ, եւ եթե չլինի ամենամոտ ժամանակներս, ապա գարնանային հալոցները դա կհետաձգեն մինչեւ ամառ, երբ Արեւմուտքը նաեւ տանկերի մեծ քանակություն կհասցնի մատակարարել Ուկրաինային:
Եվ նկատենք, որ նման հարձակումը, եթե հաջող լինի, ոչ միայն կտա բազում աշխարհաքաղաքական հարցերի պատասխանը, այլ նաեւ կհստակեցնի իրար դեմ կանգնած երկու համաշխարհային բեւեռների դիմակայության գիծը: Դա արդեն բոլորի համար է վերջնական կողմնորոշման պահանջ:
ՔԵՐՈԲ ՍԱՐԳՍՅԱՆ