ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպա՞նն է այդքան միամիտ, թե՞ 120 միլիոն դոլարանոց նոր աֆերիստություն են սկսում

Ա­յո, այն քննար­կում­նե­րը, ո­րոնք Պու­տինն ու Էր­դո­ղա­նը սկսել են Թեհ­րա­նում եւ կշա­րու­նա­կեն օ­գոս­տո­սի 5-ին Սո­չի­ում (տե´ս նաեւ https://soyuz.iravunk.am/29740/), մի­ան­շա­նակ Հա­յաս­տա­նի հա­մար եւս ծայ­րա­հեղ կա­րե­ւոր է: Եվ ոչ մի­այն այն ա­ռու­մով, թե ինչ կպայ­մա­նա­վոր­վեն կամ մի­գու­ցե չեն պայ­մա­նա­վոր­վի Մոսկ­վան եւ Ան­կա­րան: Այլ նա­եւ, որ ակն­հայ­տո­րեն Վա­շինգ­տո­նը գե­րակ­տի­վա­նում է հա­յաս­տա­նյան ուղ­ղու­թյամբ, եւ ռուս-թուր­քա­կան պայ­մա­նա­վոր­վել-չպայ­մա­նա­վոր­վե­լուց է կախ­ված, թե ա­մե­րի­կա­ցի­ներն ին­չի կհաս­նեն այս­տեղ:

Ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի ակ­տի­վաց­ման հեր­թա­կան փաս­տը հա­յաս­տա­նյան «դե­մոկ­րա­տի­ա­յի զար­գաց­ման», այ­սինքն՝ «հա­յաս­տա­նյան դե­մոկ­րա­տի­ա­յի հո­րը» 120 մի­լի­ոն դո­լար նվի­րելն է: Ա­վե­լի ստույգ՝ «68.565.000 ԱՄՆ դո­լար ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան խթան­ման հա­մար» եւ «51.435.000 ԱՄՆ դո­լար՝ տնտե­սա­կան անվ­տան­գու­թյան»: Այ­սինքն՝ ուղ­ղու­թյուն­ներ, ո­րոն­ցով գու­մար­ներ ուղ­ղե­լով, որ­պես կա­նոն, պետք է «բա­րի ա­խոր­ժակ» մաղ­թել:

Թե ին­չի վրա է Նի­կոլն այդ փո­ղը ծախ­սե­լու, թե ինչ պետք է հաս­կա­նալ «ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան խթան­ման» տակ, որ դա­տա­րան­նե­րում  էլ քաղ­բան­տար­կյալ­ներ չե՞ն մա­հա­նա, թե՝ կրկնա­կի շատ կմա­հա­նան, դեռ կտես­նենք: Մինչ այդ, նկա­տենք, որ մեր եր­կի­րը լքել պատ­րաստ­վող ԱՄՆ դես­պան Լին Թրեյ­սին, այդ 120 մի­լի­ո­նի մա­սին ո­րոշ­մա­նը զու­գա­հեռ, նա­եւ հայ­տա­րա­րեց, թե ԱՄՆ-ն ինչ է սպա­սում Հա­յաս­տա­նից: Ի­հար­կե, ոչ բաց տեքստով պետք է հաս­կա­նալ:

Այս­պես, «Ազա­տու­թյան» ե­թե­րում դես­պա­նը հի­շեց­րեց, որ ԱՄՆ-ի տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին բաղ­ձա­լի ցան­կու­թյու­ննե­րից մե­կը մնում է Մինս­կի խում­բը վե­րա­գոր­ծար­կե­լը: «Մենք ա­սել ենք, որ պատ­րաստ ենք Մինս­կի խումբն օգ­տա­գոր­ծել որ­պես հար­թակ: Այդ ա­ռա­ջար­կը մնում է բաց: Մենք չենք լսել ռուս գոր­ծըն­կեր­նե­րի ար­ձա­գանքն այս ա­ռա­ջար­կին: Բայց կար­ծում եմ, որ դա է ա­ռա­ջին քայ­լը, ո­րից հե­տո մենք կա­րող ենք խո­սել այլ քայ­լե­րի եւ գա­ղա­փար­նե­րի մա­սին»,- ա­սել է դես­պա­նը:

Պա­հո, պարզ­վում է Լավ­րո­վը մի քա­նի օր Զա­խա­րո­վա­յի հետ մի­ա­սին գրե­թե գո­ռում է­ին, թե Մինս­կի խումբ գո­յու­թյուն չու­նի, իսկ ա­մե­րի­կա­ցի­ներն ան­գամ չե՞ն լսել ռուս­նե­րի ար­ձա­գան­քը: Ու կամ էլ այս ի՞նչ է ա­սում դես­պա­նը, «ռուս գոր­ծըն­կեր­նե՞ր»: Տի­կին Թրեյ­սին վստա՞հ է, որ այդ խոս­քից հե­տո Վա­շինգ­տոնն ի­րեն «գլխի­վայր չի կա­խի»: Թե՞ նա այդ տեր­մի­նը Պետ­դե­պար­տա­մեն­տի «դաբ­րո­յով» է օգ­տա­գոր­ծում: Այ­սինքն, ի դեմս դես­պա­նի, Բլին­կե՞նն է ռուս­նե­րին «գոր­ծըն­կեր» հա­մա­րում: Այն նույն ռուս­նե­րին, ո­րոնց Պետ­դե­պար­տա­մեն­տը «մե­կու­սաց­րել» է բո­լոր մի­ջազ­գա­յին հար­թակ­նե­րում: Եվ այս տրա­մա­բա­նու­թյամբ. ե­թե ա­մեն տեղ մե­կու­սաց­նում են, ին­չո՞վ է բա­ցա­ռիկ ՄԽ-ն, որ այս­տեղ ռուս­նե­րը «գոր­ծըն­կեր» են: Եվ սա այն բա­նից հե­տո, երբ փետր­վար-մար­տին ի­րենք «թա­ղե­ցին» ՄԽ-ն: Ու հի­մա ի՞նչ փոխ­վեց, որ ռուս­նե­րը նո­րից «գոր­ծըն­կեր» են:

Չնա­յած, այս­տեղ ար­տա­ռոց բան չկա. դես­պա­նը պար­զա­պես հենց մի­այն այդ մեկ ար­տա­հայ­տու­թյամբ հաս­տա­տեց այն, ին­չը բազ­միցս պնդել ենք: Որ չկա­րո­ղա­նա­լով «Բրյու­սե­լի ձե­ւա­չափ» ստեղ­ծե­լ՝ ար­ցա­խյան ուղ­ղու­թյու­նը Մոսկ­վա­յից խլել, Վա­շինգ­տո­նը վե­րա­դառ­նում է «կոտր­ված տաշ­տա­կին»՝ ՄԽ-ին: Նա­եւ, որ դա ա­ռաջ­նա­յին խնդիր է հա­մա­րում, հաշ­վի առ­նե­լով այն ար­տա­ռոց կա­րե­ւո­րու­թյու­նը, ո­րը Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սը ձեռք է բե­րել ներ­կա ի­րա­վի­ճա­կում: Ա­սենք, դես­պա­նը նա­եւ դա է հաս­տա­տում՝ ա­սե­լով. «Չնա­յած Ռու­սաս­տա­նի պա­տե­րազ­մին Ուկ­րա­ի­նա­յի դեմ, ո­րը մեծ ու­շադ­րու­թյուն է գրա­վել աշ­խար­հում, Մի­ա­ցյալ Նա­հանգ­նե­րը շատ կենտ­րո­նա­ցած է նա­եւ այս տա­րա­ծաշր­ջա­նում՝ Հա­յաս­տա­նի եւ Ադր­բե­ջա­նի մի­ջեւ ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կի վրա…»: Սա էլ է ցնցող. 44-օրյա պա­տե­րազ­մի ըն­թաց­քում «թքած ու­նե­ին», իսկ ա­հա հի­մա, չնա­յած Ուկ­րա­ի­նա­յին, ար­ցա­խյան ուղ­ղու­թյամբ այն­քան են կենտ­րո­նա­ցել, որ ռուս­նե­րը դար­ձել են «գոր­ծըն­կե՞ր»:

Բայց ի՞նչ են սպա­սում Նի­կո­լից: Նա չէ, որ կա­րող է ՄԽ-ն վե­րա­կեն­դա­նաց­նել: Դրա հա­մար նախ պետք է Ա­լի­ե­ւին ստի­պեն կամ այդ 120 մի­լի­ո­նը նրան ա­ռա­ջար­կեն: Դես­պա­նը, ի պա­տաս­խան այդ դի­տարկ­մա­նը, այս միտքն է ա­ռաջ տա­նում՝ Վա­շինգ­տո­նը կշա­րու­նա­կի ու­ղի­ներ փնտրել Մինս­կի խմբի ձե­ւա­չափն օգ­տա­գոր­ծե­լու հա­մար: Այ­սինքն, դեռ չե՞ն գտել այդ ու­ղի­նե­րը, բա գտեք, նոր կխո­սեք: Չնա­յած, ու­ղին մեկն է. քա­նի դեռ Մոսկ­վան չի հա­մա­ձայն­ել, որ կա ՄԽ, եւ այն զբաղ­վում է ար­ցա­խյան չլուծ­ված հար­ցով, եւ ե­ռա­կողմ ծանր ճնշում չի գոր­ծադր­վել Ա­լի­ե­ւի վրա, ՄԽ-ն վե­րա­կանգ­նե­լու ո­րե­ւէ տար­բե­րակ չկա: Ու հենց  դրա հա­մար է, որ ռուս­նե­րը Վա­շինգ­տո­նի հա­մար դար­ձան «գոր­ծըն­կեր»:

Բայց  ամ­բողջ խնդիրն այն է, որ նման ա­ռա­ջար­կով տի­կին դես­պա­նը խա­ղում է Մոսկ­վա­յի օգ­տին: Այ­սինքն, Մոսկ­վան կհա­մա­ձայն­ի նման ա­ռա­ջար­կին, թե՝ ոչ, դա նրա հա­մար դառ­նում է հա­վե­լյալ ճնշման լծակ Ա­լի­ե­ւի վրա:

Չնա­յած՝  նա­եւ չբա­ցա­ռենք, որ սա մի­ան­գա­մայն այլ խաղ  է, որ այս­պի­սով Վա­շինգ­տո­նը Նի­կո­լին «թի­կունք» է դառ­նում, որ նա հայ­տա­րա­րի՝ քա­նի դեռ չի վե­րա­կանգն­վել ՄԽ-ն, ես չեմ բա­նակ­ցում: Իսկ դա նոր պա­տե­րազ­մի տա­նող ա­մե­նա­կարճ ու­ղին կա­րող է դառ­նալ: Այ, նման օ­պե­րա­ցի­ա­յի հա­մար ար­ժե «հայ­կա­կան դե­մոկ­րա­տի­ա­յի» հա­մար 120 մի­լի­ոն տալ: Բայց մեծ հարց  է՝ կաշ­խա­տի՞ դա:

ՔԵ­ՐՈԲ ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆ