• 04/02/2022

Նոր դարաշրջան. Պուտինը եւ Ծինփինը հանդես են եկել համատեղ հայտարարությամբ

Նոր դարաշրջան. Պուտինը  եւ Ծինփինը հանդես են եկել համատեղ հայտարարությամբ

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Չինաստանում հանդիպել եւ բանակցությունների է վարել ՉԺՀ Նախագահ Սի Ծինփինի  հետ: Բանայցությունների արդյունքում նախագահները հանդես են եկել համատեղ հայտարարությամբ, որը փորձագետները հասցրել են համարել, որպես նոր դարաշրջանի մեկնարկի փաստաթուղթ: Համաձայնագրումն մասնավորապես ասվում է.

«Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վ. Վ. Պուտինը Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության Նախագահ Սի Ծինփինի հրավերով 2022 թվականի փետրվարի 4-ին այցելել է Չինաստան այցով: Պետությունների ղեկավարները Պեկինում բանակցություններ են անցկացրել եւ մասնակցել 20-րդ ձմեռային Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությանը:

Ռուսաստանի Դաշնությունը և Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը, այսուհետ ՝ Կողմեր, հայտարարում են հետևյալի մասին ։

Այսօր աշխարհը մեծ փոփոխություններ է ապրում, մարդկությունը թևակոխում է արագ զարգացման և մասշտաբային վերափոխումների նոր դարաշրջան։ Զարգանում են այնպիսի գործընթացներ և երևույթներ, ինչպիսիք են Բազմաբևեռությունը, տնտեսական գլոբալացումը, հասարակության տեղեկատվայնացումը, մշակութային բազմազանությունը, գլոբալ կառավարման և աշխարհակարգի փոխակերպումը, ուժեղանում է պետությունների փոխկապակցվածությունն ու փոխկախվածությունը, ձևավորվում է համաշխարհային ուժերի հավասարակշռության վերաբաշխման միտում, աճում է համաշխարհային հանրության պահանջն առաջնորդվելու ՝ ի շահ խաղաղ և առաջընթաց զարգացման: Դրա հետ մեկտեղ աշխարհում շարունակվող նոր կորոնավիրուսային վարակի համաճարակի ֆոնին օրեցօր ավելի է բարդանում իրավիճակը միջազգային եւ տարածաշրջանային անվտանգության ոլորտում, բազմապատկվում են գլոբալ մարտահրավերներն ու սպառնալիքները: Միջազգային ասպարեզում փոքրամասնություն ներկայացնող որոշ ուժեր շարունակում են պաշտպանել միջազգային խնդիրների լուծման միակողմանի մոտեցումները և դիմել ուժային քաղաքականության, միջամտություն են ցուցաբերում այլ պետությունների ներքին գործերին ՝ վնաս հասցնելով նրանց օրինական իրավունքներին և շահերին, սադրում հակասություններ, տարաձայնություններ և առճակատում, խոչընդոտում են մարդկության զարգացմանն ու առաջընթացին, ինչը միջազգային հանրության կողմից տհաճություն է առաջացնում:

Կողմերը կոչ են անում բոլոր պետություններին ՝ ի շահ համընդհանուր բարեկեցության ամրապնդել երկխոսությունն ու փոխադարձ վստահությունը, խորացնել փոխըմբռնումը, պաշտպանել համամարդկային այնպիսի արժեքներ, ինչպիսիք են խաղաղությունը, զարգացումը, հավասարությունը, արդարությունը, ժողովրդավարությունը եւ ազատությունը, հարգել ժողովուրդների ՝ իրենց երկրների զարգացման ուղու ինքնուրույն ընտրության իրավունքը, ինչպես նաեւ անվտանգության եւ զարգացման բնագավառում պետությունների ինքնիշխանությունն ու շահերը, պաշտպանել ՄԱԿ-ի կենտրոնական դերի, աշխարհակարգի վրա հիմնված միջազգային համակարգը, որը հիմնված է, հասնել իրական բազմակողմանիության ՄԱԿ-ի և նրա Անվտանգության խորհրդի կենտրոնական և համակարգող դերին, նպաստել միջազգային հարաբերությունների ժողովրդավարացմանը, ապահովել խաղաղության, կայունության և կայուն զարգացման ձեռքբերումը երկրի վրա:

I

Կողմերը միակարծիք են հասկանալու, որ ժողովրդավարությունը հանդիսանում է համամարդկային արժեք է, այլ ոչ թե արտոնություն առանձին պետությունների, նրա առաջխաղացումը և պաշտպանությունը – ընդհանուր խնդիրն է ողջ համաշխարհային հանրության կողմից:

Կողմերը ելնում են նրանից, որ ժողովրդավարությունը սեփական երկրի կառավարմանը քաղաքացիների մասնակցության միջոց է ՝ ի շահ բնակչության բարեկեցության բարձրացման եւ ժողովրդաիշխանության սկզբունքի ապահովման ։ Ժողովրդավարությունը իրականացվում է հասարակական կյանքի բոլոր ոլորտներում և համազգային գործընթացի շրջանակներում, արտացոլում է ողջ ժողովրդի շահերը, Նրա կամքը, երաշխավորում նրա իրավունքները, բավարարում կարիքները և պաշտպանում նրա շահերը ։ Ժողովրդավարությունը չի կառուցվում թրաֆիկինգով։ Կախված կոնկրետ պետության հասարակական-քաղաքական կառուցվածքից, պատմությունից, ավանդույթներից եւ մշակութային առանձնահատկություններից ՝ նրա ժողովուրդն իրավունք ունի ընտրելու ժողովրդավարության իրականացման այնպիսի ձեւեր եւ մեթոդներ, որոնք համապատասխանում են տվյալ պետության առանձնահատկություններին: Իրավունք ունի դատել, թե արդյոք պետությունը Ժողովրդավարական է, ունի միայն իր ժողովուրդը։

Կողմերը նշում են, որ Ռուսաստանը եւ Չինաստանը, որոնք հարուստ մշակութային եւ պատմական ժառանգությամբ համաշխարհային տերություններ են, ունեն ժողովրդավարության խորը ավանդույթներ՝ հիմնված զարգացման հազարամյա փորձի, ժողովրդական լայն աջակցության եւ քաղաքացիների կարիքների ու շահերի հաշվառման վրա: Ռուսաստանը եւ Չինաստանը երաշխավորում են իրենց ժողովուրդներին իրավունք է օրենքով զբաղվել տարբեր մեթոդներով եւ տարբեր ձեւերով է կառավարման պետության եւ հասարակական կյանքի. Երկու երկրների ժողովուրդները համոզված են ընտրված իրենց ճանապարհը, եւ հարգանքով են վերաբերվում ժողովրդավարական սարքի ավանդույթներին եւ այլ պետությունների քաղաքացիներ կան ։

Կողմերը նշում են, որ ժողովրդավարական սկզբունքներն իրականացվում են ոչ միայն ներպետական կառավարման, այլև գլոբալ մակարդակով ։ Առանձին պետությունների փորձերը ՝ այլ երկրներին պարտադրել իրենց “ժողովրդավարական չափորոշիչները”, ժողովրդավարության չափանիշներին համապատասխանության գնահատման մենաշնորհային իրավունք շնորհել, բաժանարար գծեր անցկացնել գաղափարական հատկանիշներով, այդ թվում ՝ նեղ ֆորմատային դաշինքների ու իրավիճակային դաշինքների ստեղծման միջոցով, իրականում ժողովրդավարության ոտնահարման ու նրա ոգուց ու իրական արժեքներից նահանջելու օրինակ են ։ Հեգեմոնի դերում հանդես գալու նման փորձերը լուրջ վտանգ են ներկայացնում գլոբալ և տարածաշրջանային խաղաղությանն ու կայունությանը, խաթարում են աշխարհակարգի կայունությունը ։

Կողմերը վստահ են, որ ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների պաշտպանությունը չպետք է օգտագործվի որպես այլ երկրների վրա ճնշում գործադրելու գործիք: Կողմերը հանդես են գալիս ժողովրդավարական արժեքների չարաշահման, ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների պաշտպանության պատրվակով ինքնիշխան պետությունների ներքին գործերին միջամտելու, ինչպես նաեւ աշխարհում պառակտում եւ առճակատում հրահրելու փորձերի դեմ: Կողմերը կոչ են անում միջազգային հանրությանը հարգել մշակույթների և քաղաքակրթությունների բազմազանությունը, տարբեր երկրների ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքը: Կողմերը պատրաստ են համատեղ աշխատել բոլոր շահագրգիռ գործընկերների հետ ՝ ի շահ իրական ժողովրդավարության առաջխաղացման ։

Կողմերը նշում են, որ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ եւ Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրով սահմանված են մարդու Ունիվերսալ իրավունքների ոլորտում ազնիվ նպատակներ, ամրագրված են հիմնարար սկզբունքները, որոնց պետք է հետեւեն եւ գործնականում իրականացնեն բոլոր պետությունները: Դրա հետ մեկտեղ, ազգային առանձնահատկությունների, պատմության եւ մշակույթի տարբերությունների, հասարակական կարգի եւ պետությունների սոցիալ-տնտեսական զարգացման մակարդակի պատճառով անհրաժեշտ է մարդու իրավունքների բազմակողմանիությունը համեմատել այս կամ այն երկրում տիրող իրական իրավիճակի հետ, պաշտպանել մարդու իրավունքները ՝ պետություններում գործերի վիճակին եւ բնակչության կարիքներին համապատասխան: Խրախուսել եւ մարդու իրավունքների պաշտպանությունը հանդիսանում է ընդհանուր խնդիր է միջազգային հանրության կողմից: Պետությունները պետք է հավասար ուշադրություն դարձնեն մարդու իրավունքների բոլոր կատեգորիաներին եւ համակարգված կերպով խրախուսեն դրանք ։ Մարդու իրավունքների ոլորտում միջազգային համագործակցությունն անհրաժեշտ է իրականացնել բոլոր երկրների մասնակցությամբ իրավահավասար երկխոսության պայմաններում ։ Բոլոր պետությունները պետք է հավասար հասանելիություն ունենան զարգացման իրավունքին։ Մարդու իրավունքների հարցերով փոխգործակցությունը և համագործակցությունը պետք է կառուցվի բոլոր երկրների հավասարության և փոխադարձ հարգանքի հիման վրա ՝ Մարդու իրավունքների միջազգային համակարգի ամրապնդման նպատակով ։

II

Կողմերը կարծում են, որ խաղաղությունը, զարգացումն ու համագործակցությունը ժամանակակից միջազգային համակարգի գլխավոր տարրերն են ։ Զարգացումը ժողովուրդների բարեկեցության հասնելու առանցքային գործոն է ։ Նոր կորոնավիրուսային վարակի շարունակվող համաճարակը լուրջ մարտահրավեր է նետում մինչեւ 2030 թվականը Կայուն զարգացման բնագավառում ՄԱԿ-ի օրակարգի իրականացմանը: Չափազանց կարևոր է կատարելագործել գործընկերային հարաբերությունները ՝ ի շահ գլոբալ զարգացման, նպաստել նրան, որ գլոբալ զարգացման նոր փուլը բնորոշվի հավասարակշռված, ներդաշնակությամբ և ներառականությամբ ։

Կողմերը մտադիր են ակտիվացնել եվրասիական տնտեսական միության զարգացման պլանների և “Մեկ գոտի, մեկ ուղի” նախաձեռնության համադրման աշխատանքները տարբեր ոլորտներում ԵԱՏՄ-ի և Չինաստանի միջև գործնական համագործակցության խորացման նպատակով, բարձրացնել Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան և Եվրասիական տարածաշրջանների միջև փոխկապակցվածության մակարդակը: Կողմերը հաստատում են եվրասիական մեծ գործընկերության զուգահեռ և համակարգված ձևավորումը և “գոտի և ուղի” – ի կառուցումը ՝ ի շահ տարածաշրջանային միավորումների, երկկողմ և բազմակողմ ինտեգրացիոն գործընթացների զարգացման ՝ ի շահ եվրասիական մայրցամաքի ժողովուրդների:

Կողմերը համաձայնել են հետևողականորեն խորացնել գործնական համագործակցությունը Արկտիկայի կայուն զարգացման ոլորտում ։

Կողմերը կամրապնդեն համագործակցությունը բազմակողմ մեխանիզմների, այդ թվում ՝ ՄԱԿ-ի շրջանակներում, կնպաստեն միջազգային հանրության կողմից զարգացման հարցերի ընդգրկմանը գլոբալ ՄԱԿ-քաղաքականության համակարգման առանցքային կետերի ցանկում: Կողմերը կոչ են անում զարգացած երկրներին բարեխղճորեն կատարել զարգացման բնագավառում օգնություն ցուցաբերելու իրենց պաշտոնական պարտավորությունները, զարգացող երկրներին ավելի շատ ռեսուրսներ տրամադրել, լուծել երկրների անհավասար զարգացման խնդիրները եւ վերացնել պետությունների ներսում նման անհավասարակշռությունները, առաջ տանել համագործակցությունը գլոբալ եւ միջազգային զարգացման բնագավառում: Ռուսական կողմը հաստատում է չինական կողմի առաջադրած “գլոբալ զարգացման բնագավառում նախաձեռնության” ուղղությամբ աշխատանքը շարունակելու պատրաստակամությունը, այդ թվում ՝ մասնակցությունը “բարեկամների խմբի ՝ Ի պաշտպանություն ՄԱԿ-ի հարթակում գլոբալ զարգացման նախաձեռնության”գծով միջոցառումներին: Կայուն զարգացման բնագավառում ՄԱԿ-ի օրակարգի իրականացումը մինչեւ 2030 թվականը արագացնելու նպատակով կողմերը կոչ են անում միջազգային հանրությանը գործնական քայլեր ձեռնարկել համագործակցության այնպիսի առանցքային ոլորտներում, ինչպիսիք են աղքատության նվազեցումը, պարենային անվտանգությունը, համաճարակների եւ պատվաստանյութերի դեմ պայքարը, զարգացման ֆինանսավորումը, կլիմայի փոփոխությունը, կայուն զարգացումը, այդ թվում ՝ “կանաչ” զարգացումը, ինդուստրացումը, թվային տնտեսությունը, ենթակառուցվածքային փոխկապակցվածությունը:

Կողմերը կոչ են անում միջազգային հանրությանը ապահովել գիտատեխնիկական զարգացման համար բաց, հավասար, արդար եւ ոչ խտրական պայմաններ, արագացնել գիտական եւ տեխնիկական նվաճումների արտադրության մեջ գործնական ներդրումը ՝ տնտեսական աճի նոր ազդակների բացահայտման համար:

Կողմերը կոչ են անում բոլոր երկրներին ամրապնդել համագործակցությունը կայուն տրանսպորտի ոլորտում, ակտիվորեն զարգացնել շփումները եւ տրանսպորտային հզորությունների կառուցման բնագավառում գիտելիքներ փոխանակել, ներառյալ խելացի տրանսպորտը, կայուն տրանսպորտը, արկտիկական երթուղիների զարգացումն ու շահագործումը, զարգացնել այլ ուղղություններ ՝ ի շահ գլոբալ հետէպիդեմիկ վերականգնման:

Կողմերը լուրջ միջոցներ են ձեռնարկում եւ կարեւոր ներդրում են կատարում կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարում։ Կողմերը, համատեղ նշելով կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի ընդունման 30-ամյակը, վերահաստատում են այդ կոնվենցիայի հանձնառությունը, ինչպես նաև Փարիզյան համաձայնագրի նպատակներին, սկզբունքներին ու դրույթներին, այդ թվում ՝ ընդհանուր, բայց տարբերակված պատասխանատվության սկզբունքին, կողմերը համատեղ ձգտում են արդյունավետ իրականացնել Փարիզյան համաձայնագրի ողջ ծավալով, մտադիր են կատարել իրենց ստանձնած պարտավորությունները, ինչպես նաև ակնկալում են, որ կողմերը կակտիվացնեն իրենց հանձնառությունը կլիմայի փոփոխության, որ զարգացած երկրները գործնականում զարգացող պետություններին կտրամադրի տարեկան 100 մլրդ ԱՄՆ դոլարի չափով ֆինանսական աջակցություն կլիմայական փոփոխությունների դեմ պայքարի շրջանակներում: Կողմերը դեմ են հանդես գալիս Կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարի պատրվակով միջազգային առեւտրում նոր խոչընդոտների ստեղծմանը ։

Կողմերը վճռականորեն աջակցում են կենսաբանական բազմազանության ոլորտում միջազգային համագործակցության եւ փոխանակումների զարգացմանը, ակտիվորեն մասնակցում են այս ոլորտում գլոբալ կառավարման գործընթացին, մտադիր են համատեղ նպաստել մարդու եւ բնության ներդաշնակ զարգացմանը, ինչպես նաեւ “կանաչ” վերափոխմանը ՝ ի շահ գլոբալ կայուն զարգացման:

Պետությունների ղեկավարները դրական են գնահատում Ռուսաստանի եւ Չինաստանի արդյունավետ փոխգործակցությունը երկկողմ եւ բազմակողմ ձեւաչափերով ՝ նոր կորոնավիրուսային վարակի համաճարակի դեմ պայքարի, երկու երկրների եւ ժողովուրդների կյանքի եւ առողջության պահպանման հարցերի շուրջ: Կողմերը կշարունակեն ընդլայնել համագործակցությունը նոր կորոնավիրուսային վարակի եւ դեղամիջոցների դեմ պատվաստանյութերի մշակման եւ արտադրության ոլորտում, խորացնել համագործակցությունը հանրային առողջապահության եւ ժամանակակից բժշկության ոլորտում: Կողմերը մտադիր են ուժեղացնել հակահամաճարակային միջոցառումների հարցերով համակարգումը ՝ ի շահ երկու երկրների քաղաքացիների միջեւ շփումներ իրականացնելիս առողջության, անվտանգության եւ կարգի հուսալի պաշտպանության: Կողմերը դրական գնահատական են տվել Սահմանամերձ շրջաններում կարանտինային միջոցառումների եւ սահմանային անցակետերի կայուն գործունեության ապահովման ուղղությամբ երկու երկրների իրավասու մարմինների եւ տարածաշրջանների աշխատանքին եւ մտադիր են մշակել սահմանամերձ շրջաններում համաճարակի համատեղ կանխարգելման եւ վերահսկման մեխանիզմի ստեղծման հարցը ՝ սահմանային անցակետերում հակահամաճարակային միջոցառումների համատեղ պլանավորման, տեղեկատվության փոխանակման եւ ենթակառուցվածքների կառուցման, բեռների մաքսային ձեւակերպման արդյունավետության բարձրացման նպատակով:

Կողմերն ընդգծում են, որ նոր կորոնավիրուսային վարակի ծագման խնդիրը գիտական հարթությունում է ։ Այս թեմայի վերաբերյալ հետազոտությունները պետք է հիմնված լինեն գլոբալ գիտելիքների վրա, դրա համար անհրաժեշտ է համագործակցություն հաստատել աշխարհի գիտնականների միջեւ: Կողմերը դեմ են այդ խնդրի քաղաքականացմանը ։ Ռուսական կողմը ողջունում է նոր կորոնավիրուսային վարակի առաջացման աղբյուրի հաստատման ուղղությամբ Չինաստանի եւ ԱՀԿ – ի համատեղ աշխատանքը եւ աջակցում է այդ հարցի շուրջ Չինաստան-ԱՀԿ համատեղ պատրաստված զեկույցին: Կողմերը կոչ են անում միջազգային հանրությանը միասին պաշտպանել լուրջ գիտական մոտեցումը կորոնավիրուսի ծագման հետազոտությունների ընթացքում:

Ռուսական կողմն աջակցում է չինական կողմից 2022 թվականին Պեկինում կայանալիք ձմեռային Օլիմպիական եւ Պարալիմպիկ խաղերի հաջող անցկացմանը:

Կողմերը բարձր են գնահատում սպորտի և օլիմպիական շարժման բնագավառում երկկողմ համագործակցության մակարդակը և պատրաստակամություն են հայտնում հետագա շարունակական զարգացման համար:

 

III

Կողմերը խորապես մտահոգված են միջազգային անվտանգության ոլորտում առկա լուրջ մարտահրավերներով և ելնում են նրանից, որ բոլոր երկրների ժողովուրդների ճակատագրերը փոխկապակցված են ։ Ոչ մի պետություն չի կարող և չպետք է ապահովի իր անվտանգությունը ՝ կտրված աշխարհի անվտանգությունից և այլ պետությունների անվտանգության հաշվին ։ Միջազգային հանրությունը պետք է ակտիվ մասնակցություն ունենա գլոբալ կառավարմանը ՝ ի շահ համընդհանուր համալիր անբաժանելի եւ կայուն անվտանգության ապահովման։

Կողմերը հաստատում են իրենց արմատական շահերի պաշտպանության, պետական ինքնիշխանության եւ տարածքային ամբողջականության հարցերում հաստատուն փոխադարձ աջակցությունը, դեմ են արտաքին ուժերի միջամտությանը իրենց ներքին գործերին:

Ռուսական կողմը հաստատում է “մեկ Չինաստանի” սկզբունքի հավատարմությունը, հաստատում է, որ Թայվանը Չինաստանի անբաժանելի մասն է, դեմ է Թայվանի անկախությանը ինչ-որ ձեւով:

Ռուսաստանը եւ Չինաստանը հանդես են գալիս ընդհանուր սահմանակից տարածաշրջաններում անվտանգության եւ կայունության խաթարմանն ուղղված արտաքին ուժերի գործողությունների դեմ, մտադիր են դիմակայել արտաքին ուժերի միջամտությանը ինքնիշխան երկրների ներքին գործերին որեւէ պատրվակով, հանդես են գալիս “գունավոր հեղափոխությունների” դեմ եւ կավելացնեն փոխգործակցությունը վերոհիշյալ ոլորտներում:

Կողմերը դատապարտում են ահաբեկչությունն իր ցանկացած դրսեւորումներով, առաջ են մղում ՄԱԿ-ի կենտրոնական դերին առընթեր միասնական գլոբալ հակաահաբեկչական ճակատի ձեւավորման գաղափարը, հանդես են գալիս ահաբեկչության դեմ պայքարի բազմակողմ ջանքերի ոլորտում քաղաքական համակարգման եւ կառուցողական փոխգործակցության ամրապնդման օգտին: Կողմերը հանդես են գալիս ահաբեկչության դեմ պայքարի հարցերի քաղաքականացման եւ դրանք երկակի ստանդարտների քաղաքականության գործիքակազմի վերածելու դեմ, դատապարտում են աշխարհաքաղաքական նպատակներով այլ պետությունների ներքին գործերին միջամտելու պրակտիկան ահաբեկչական եւ ծայրահեղական խմբավորումների օգտագործման հաշվին, ինչպես նաեւ միջազգային ահաբեկչության եւ ծայրահեղականության դեմ պայքարի դրոշի ներքո:

Կողմերը կարծում են, որ առանձին պետություններ,ռազմաքաղաքական միությունները կամ կոալիցիաները հետապնդում են ուղղակի կամ անուղղակի միակողմանի ռազմական առավելություններ ստանալու նպատակ ՝ ի վնաս մյուսների անվտանգության, այդ թվում ՝ անբարեխիղճ մրցակցության մեթոդների, ուժեղացնում են աշխարհաքաղաքական մրցակցությունը, ուռճացնում են անտագոնիզմն ու առճակատումը, լրջորեն խաթարում են միջազգային անվտանգության ոլորտի կարգն ու գլոբալ ռազմավարական կայունությունը ։ Կողմերը հանդես են գալիս ՆԱՏՕ-ի հետագա ընդլայնման դեմ, կոչ են անում Հյուսիսատլանտյան դաշինքին հրաժարվել “սառը պատերազմի” ժամանակների գաղափարախոսական մոտեցումներից, հարգել այլ երկրների ինքնիշխանությունը, անվտանգությունն ու շահերը, նրանց քաղաքակրթական ու պատմամշակութային ոճերի բազմազանությունը, օբյեկտիվորեն ու արդարացի վերաբերվել այլ պետությունների խաղաղ զարգացմանը: Կողմերը հանդես են գալիս Ասիախաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում փակ բլոկային կառույցների եւ հակամարտող ճամբարների ձեւավորման դեմ, պահպանում են բարձր զգոնությունը ԱՄՆ-ի հնդկա-Խաղաղօվկիանոսյան ռազմավարության այս տարածաշրջանում խաղաղության եւ կայունության վրա բացասական ազդեցության վերաբերյալ: Ռուսաստանն ու Չինաստանը հետեւողական ջանքեր են գործադրում հանուն իրավահավասար, բաց, ներառական, երրորդ երկրների դեմ ուղղված Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում անվտանգության համակարգի (ԱԽՏ) կառուցման, որն ապահովում է խաղաղություն, կայունություն եւ բարգավաճում:

Կողմերը ողջունում են միջուկային զենք ունեցող հինգ պետությունների ղեկավարների ընդունած համատեղ հայտարարությունը միջուկային պատերազմի կանխարգելման եւ սպառազինությունների մրցավազքի կանխման մասին եւ կարծում են, որ բոլոր միջուկային պետությունները պետք է հրաժարվեն “սառը պատերազմի” եւ “զրոյական գումարով խաղերի” մտածելակերպից, նվազեցնեն միջուկային զենքի դերը ազգային անվտանգության ապահովման իրենց քաղաքականության մեջ, դուրս բերեն արտասահմանում տեղակայված միջուկային զենքերը, բացառեն գլոբալ հակահրթիռային պաշտպանության (ՀՀՊ)ոչնչով չսահմանափակված զարգացումը, գործնական քայլեր ձեռնարկել միջուկային պատերազմների և ռազմական միջուկային ներուժ ունեցող երկրների միջև ցանկացած զինված հակամարտությունների առաջացման ռիսկերը նվազեցնելու համար:

Կողմերը հաստատում են, որ միջուկային զենքի չտարածման մասին պայմանագիրը միջազգային զինաթափման եւ միջուկային չտարածման համակարգի անկյունաքարն է, միջազգային անվտանգության հետպատերազմյան համակարգի կարեւոր մասը, անփոխարինելի դեր է խաղում մոլորակի վրա խաղաղության եւ զարգացման ապահովման գործում: Միջազգային հանրությունը պետք է նպաստի պայմանագրի երեք հենասյուների հավասարակշռված իրականացմանը, համատեղ ջանքերով պաշտպանի այդ փաստաթղթի հեղինակությունը, արդյունավետությունը եւ համընդհանուր բնույթը:

Կողմերը լրջորեն մտահոգված են ԱՄՆ-ի, Մեծ Բրիտանիայի եւ Ավստրալիայի (aukus) “անվտանգության ոլորտում եռակողմ գործընկերության” ստեղծմամբ, որը նախատեսում է ռազմավարական կայունությանն առնչվող ոլորտներում նրա մասնակիցների միջեւ համագործակցության խորացում, մասնավորապես, ատոմային սուզանավերի ոլորտում համագործակցություն սկսելու նրանց որոշմամբ: Ռուսաստանն ու Չինաստանը գտնում են, որ նման գործողությունները հակասում են անվտանգության ապահովման խնդիրներին եւ կայուն զարգացման ԱԽՏ, սաստկացնում է գործարկել է տարածաշրջանում սպառազինությունների մրցավազք և առաջացնում են լուրջ ռիսկեր է միջուկային տարածման համար: Կողմերը վճռականորեն դատապարտում են նման քայլերը եւ կոչ են անում AUKUS-ի մասնակիցներին բարեխղճորեն կատարել միջուկային եւ հրթիռային չտարածման վերաբերյալ իրենց պարտավորությունները, միասին պաշտպանել խաղաղությունը, կայունությունը եւ զարգացումը տարածաշրջանում:

Կողմերի խորը մտահոգությունն են առաջացնում Ճապոնիայի պլանները “Ֆուկուսիմա” վթարային ատոմակայանից ռադիոակտիվ ջրի արտահոսք իրականացնելու եւ նման գործողությունների շրջակա միջավայրի վրա հնարավոր ազդեցության վերաբերյալ: Կողմերն ընդգծում են, որ ռադիոակտիվ ջրի ուտիլիզացմանը անհրաժեշտ է մոտենալ ամենայն պատասխանատվությամբ եւ այն պատշաճ կերպով իրականացնել Ճապոնիայի կողմից սահմանակից պետությունների, այլ շահագրգիռ կողմերի եւ համապատասխան միջազգային կառույցների հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների հիման վրա եւ միջազգային իրավունքին համապատասխան թափանցիկության, գիտական փաստարկման ապահովման պայմանով:

Կողմերը կարծում են, որ միջին եւ փոքր հեռահարության հրթիռների ոչնչացման մասին պայմանագրից ԱՄՆ-ի դուրս գալը, ցամաքային բազավորման միջին եւ փոքր հեռահարության հրթիռների հետազոտությունների արագացումն ու դրանց տեղակայման ձգտումը Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան եւ եվրոպական տարածաշրջաններում, ինչպես նաեւ դրանց հանձնումն իրենց դաշնակիցներին, հանգեցնում են լարվածության եւ անվստահության աճի, մեծացնում են ռիսկերը միջազգային եւ տարածաշրջանային անվտանգության համար, հանգեցնում են սպառազինությունների չտարածման եւ վերահսկողության միջազգային համակարգի թուլացմանը, գլոբալ ռազմավարական կայունության խաթարմանը: Կողմերը կոչ են անում ԱՄՆ-ին դրական արձագանքել ռուսական նախաձեռնությանը եւ հրաժարվել ATP-ում եւ Եվրոպայում ցամաքային բազավորման միջին եւ փոքր հեռահարության հրթիռների տեղակայման պլաններից: Կողմերը շարունակելու են պահպանել շփումները եւ ամրապնդել համակարգումը հարցի շուրջ ։

Չինական կողմը ըմբռնումով է մոտենում եւ աջակցում է Եվրոպայում անվտանգության երկարաժամկետ իրավաբանորեն պարտադիր երաշխիքների ձեւավորման վերաբերյալ Ռուսաստանի Դաշնության առաջ քաշած առաջարկներին:

Կողմերը նշում են, որ սպառազինությունների վերահսկման ոլորտում ԱՄՆ-ի կողմից մի շարք կարեւոր միջազգային համաձայնագրերի չեղյալ հայտարարումը խիստ բացասաբար է անդրադառնում միջազգային եւ տարածաշրջանային անվտանգության եւ կայունության վրա: Կողմերը մտահոգություն են հայտնում գլոբալ հակահրթիռային պաշտպանության զարգացման եւ աշխարհի տարբեր տարածաշրջաններում Դրա տարրերի տեղակայման վերաբերյալ ԱՄՆ-ի պլանների առաջխաղացման կապակցությամբ ՝ զինաթափող հարվածների նպատակով բարձր ճշգրտության ոչ միջուկային զենքի ներուժի ավելացման եւ այլ ռազմավարական խնդիրների լուծման հետ համատեղ: Կողմերն ընդգծում են խաղաղ նպատակներով տիեզերական տարածության օգտագործման կարեւորությունը, վճռականորեն աջակցում են ՄԱԿ-ի ՝ Խաղաղ նպատակներով տիեզերական տարածության օգտագործման Կոմիտեի կենտրոնական դերը միջազգային համագործակցության խթանման, միջազգային տիեզերական իրավունքի պահպանման եւ զարգացման եւ տիեզերական գործունեության բնագավառում կարգավորման գործում: Ռուսաստանն ու Չինաստանը կշարունակեն համագործակցությունը փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող այնպիսի թեմաների շուրջ, ինչպիսիք են տիեզերական գործունեության երկարաժամկետ կայունությունը, տիեզերական տարածության ռեսուրսների յուրացումը եւ օգտագործումը: Կողմերը հանդես են գալիս տիեզերական տարածությունը զինված առճակատման թատերաբեմ դարձնելու առանձին պետությունների փորձերի դեմ, Կրկին հայտարարում են բոլոր անհրաժեշտ ջանքերը գործադրելու մտադրության մասին, որպեսզի կանխեն տիեզերքի վեպոնացումը եւ սպառազինությունների մրցավազքը տիեզերական տարածքում: Նրանք հակազդելու են այն ակտիվությանը, որը նպատակամղված Է Տիեզերքում ռազմական գերազանցության ձեռքբերմանը եւ դրա օգտագործմանը մարտական գործողությունների համար: Կողմերը հաստատում են բանակցությունների շուտափույթ գործարկման անհրաժեշտությունը ՝ իրավաբանորեն պարտավորեցնող բազմակողմ փաստաթուղթ կնքելու նպատակով ՝ տիեզերական տարածքում զենքի տեղակայումը կանխելու, տիեզերական օբյեկտների նկատմամբ ուժի կամ ուժի սպառնալիքի կիրառման մասին պայմանագրի ռուս-չինական նախագծի հիման վրա, որը հիմնարար եւ հուսալի երաշխիքներ կմատուցեր սպառազինությունների մրցավազքի կանխման եւ տիեզերքի վեպոնացման վերաբերյալ:

Ռուսաստանն ու Չինաստանն ընդգծում են, որ թափանցիկության եւ վստահության ամրապնդման համապատասխան միջոցառումները, ներառյալ ՝ տիեզերքում առաջին զենքը չտեղափոխելու միջազգային նախաձեռնությունը/քաղաքական պարտավորությունը, կարող են նաեւ նպաստել տիեզերական տարածքում սպառազինությունների մրցավազքի Կանխարգելման նպատակին հասնելուն, սակայն նման միջոցառումները պետք է լրացնեն, բայց չփոփոխեն արդյունավետ իրավաբանորեն պարտավորեցնող ռեժիմը, որը կարգավորում է տիեզերական գործունեությունը:

Կողմերը հաստատում են իրենց համոզմունքը, որ մանրէաբանական (կենսաբանական) եւ թունավոր զենքի պաշարների մշակման, արտադրության եւ կուտակման արգելման եւ դրանց ոչնչացման մասին կոնվենցիան էական նշանակություն ունի որպես միջազգային խաղաղության եւ անվտանգության հենարան: Ռուսաստանը և Չինաստանը ընդգծում են իրենց վճռականությունը ՝ պահպանելու հեղինակությունն ու արդյունավետությունը Կոնվենցիայի.

Կողմերը հաստատում են ԱՀՀ-ի լիարժեք պահպանման և հետագա ամրապնդման անհրաժեշտությունը, այդ թվում ՝ դրա ինստիտուցիոնալացման, դրա մեխանիզմների ամրապնդման և ստուգման արդյունավետ մեխանիզմով կոնվենցիայի իրավաբանորեն պարտավորեցնող արձանագրության ընդունման, ինչպես նաև Կոնվենցիայի կատարման հետ կապված ցանկացած հարցերի լուծման գործում կանոնավոր խորհրդակցությունների և համագործակցության միջոցով:

Կողմերն ընդգծում են, որ ԱՄՆ-ի եւ նրա դաշնակիցների ներքին եւ արտասահմանյան ռազմա-կենսաբանական գործունեությունը միջազգային հանրության մոտ լուրջ մտահոգություններ եւ հարցեր է առաջացնում նրանց կողմից CBTO-ի պահպանման վերաբերյալ: Կողմերը համակարծիք են, որ նման գործունեությունը լուրջ սպառնալիք է Ռուսաստանի Դաշնության եւ Չինաստանի ազգային անվտանգության համար եւ վնաս է հասցնում համապատասխան տարածաշրջանների անվտանգությանը: Կողմերը կոչ են անում ԱՄՆ-ին եւ նրա դաշնակիցներին գործել բաց, թափանցիկ եւ պատասխանատու ՝ պատշաճ կերպով տեղեկացնելով իրենց ռազմա-կենսաբանական գործունեության մասին, որն իրականացվում է արտասահմանում եւ նրանց ազգային տարածքում, ինչպես նաեւ աջակցելով ՔԲՀ-ին իրավաբանորեն պարտավորեցնող արձանագրության շուրջ բանակցությունների վերսկսմանը ՝ ստուգման արդյունավետ մեխանիզմով:

Կողմերը, հաստատելով իրենց հավատարմությունը քիմիական զենքից ազատ աշխարհի կառուցման նպատակին հասնելու հարցում, կոչ են անում քիմիական զենքի արգելման մասին Կոնվենցիայի բոլոր կողմերին համատեղ պաշտպանել դրա հեղինակությունն ու արդյունավետությունը: Ռուսաստանն ու Չինաստանը խորապես մտահոգված են քիմիական զենքի արգելման կազմակերպության քաղաքականացմամբ եւ կոչ են անում դրա բոլոր անդամներին ամրապնդել համերաշխությունն ու համագործակցությունը, պաշտպանել կոնսենսուսի հիման վրա որոշումներ կայացնելու ավանդույթը: Ռուսաստանը եւ Չինաստանը պնդում են, որ ԱՄՆ-ն, որպես կոնվենցիայի միակ մասնակից պետություն, որը չի ավարտել քիմիական զենքի ոչնչացման գործընթացը, արագացնի քիմիական զենքի պաշարների վերացումը: Կողմերն ընդգծում են չտարածման բնագավառում պետությունների պարտավորությունների եւ միջազգային օրինական համագործակցության շահերի միջեւ հավասարակշռության պահպանման կարեւորությունը խաղաղ նպատակներով առաջավոր տեխնոլոգիաների եւ դրանց հետ կապված նյութերի եւ սարքավորումների օգտագործման բնագավառում: Կողմերը նշում են Չինաստանի նախաձեռնությամբ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 76-րդ նստաշրջանի ընթացքում հավանության արժանացած “միջազգային անվտանգության համատեքստում խաղաղ օգտագործման ոլորտում միջազգային համագործակցության խրախուսումը” բանաձեւը, որի համահեղինակն է Ռուսաստանը, եւ ակնկալում են դրա հետեւողական իրականացումը ՝ դրան համապատասխան:

Կողմերը Կարեւոր նշանակություն են տալիս արհեստական ինտելեկտի ոլորտում կառավարման հարցերին ։ Կողմերը պատրաստ են ամրապնդել արհեստական ինտելեկտի հարցերի շուրջ երկխոսությունն ու շփումները ։

Կողմերը կրկին հայտարարում են միջազգային տեղեկատվական անվտանգության ոլորտում համագործակցությունը խորացնելու եւ բաց, անվտանգ, կայուն եւ մատչելի ՏՀՏ միջավայրի կառուցմանը նպաստելու պատրաստակամության մասին: Կողմերն ընդգծում են, որ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ հաստատված ուժի չկիրառման, պետական ինքնիշխանության եւ մարդու հիմնական իրավունքների ու ազատությունների հարգման, այլ պետությունների ներքին գործերին չմիջամտելու սկզբունքները կիրառելի են տեղեկատվական տարածքի նկատմամբ: Ռուսաստանը եւ Չինաստանը հաստատում են ՄԱԿ-ի առանցքային դերը միջազգային տեղեկատվական անվտանգության սպառնալիքներին հակազդելու բնագավառում եւ աջակցություն են հայտնում կազմակերպությանը տվյալ ոլորտում պետությունների վարքագծի նոր նորմերի մշակման գործում:

Կողմերը ողջունում են ՄԻԲ-ի վերաբերյալ գլոբալ բանակցային գործընթացի իրականացումը միասնական մեխանիզմի շրջանակներում, Այդ համատեքստում աջակցում են տեղեկատվական-հաղորդակցական տեխնոլոգիաների (ՏՀՏ) և ՏՀՏ 2021-2025 (ՏՀՏ) օգտագործման ոլորտում անվտանգության հարցերով ՄԱԿ-ի աշխատանքային խմբի գործունեությանը և պատրաստակամություն են հայտնում հանդես գալ միասնական դիրքերից: Կողմերն անհրաժեշտ են համարում միավորել միջազգային հանրության ջանքերը պետությունների պատասխանատու վարքագծի նոր նորմերի, այդ թվում ՝ իրավաբանական բնույթի, ինչպես նաեւ ՏՀՏ ոլորտում պետությունների գործունեությունը կարգավորող համընդհանուր միջազգային-իրավական փաստաթղթի մշակման ուղղությամբ: Կողմերը կարծում են, որ տվյալների անվտանգության ապահովման գլոբալ նախաձեռնությունը, որն առաջ է քաշել Չինական կողմը եւ սկզբունքորեն աջակցել է ռուսական կողմին, հիմք է ստեղծում աշխատանքային խմբի կողմից տվյալների անվտանգության սպառնալիքներին արձագանքման միջոցառումների քննարկման եւ ձեւավորման եւ միջազգային տեղեկատվական անվտանգության այլ սպառնալիքների համար:

Կողմերը կրկին հայտարարում են ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 74/247 եւ 75/282 բանաձեւերի իրենց աջակցության մասին, պաշտպանում են կառավարական փորձագետների պրոֆիլային Հատուկ կոմիտեի աշխատանքը, աջակցում են ՄԱԿ-ի շրջանակներում հանցավոր նպատակներով ՏՀՏ-ի օգտագործմանը հակազդելու մասին միջազգային կոնվենցիայի մշակման շուրջ բանակցությունների անցկացմանը: Կողմերը հանդես են գալիս բանակցություններում բոլոր կողմերի կառուցողական մասնակցությունն ապահովելու նախաձեռնությամբ, որպեսզի երաշխավորեն հեղինակավոր, ունիվերսալ եւ համապարփակ կոնվենցիայի շուտափույթ համաձայնեցումը եւ 78-րդ նստաշրջանի ընթացքում այն ներկայացնեն ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեային ՝ 75/282 բանաձեւին խիստ համապատասխան: Այդ նպատակով Ռուսաստանն ու Չինաստանը նման կոնվենցիայի համատեղ նախագիծ են ներկայացրել որպես բանակցությունների հիմք ։

Կողմերն աջակցում են “Ինտերնետ” ցանցի կառավարման միջազգայնացման կուրսին, հանդես են գալիս դրա կառավարման հավասար իրավունքների օգտին, անընդունելի են համարում “Ինտերնետ” ցանցի ազգային հատվածների կարգավորման եւ անվտանգության ապահովման իրենց ինքնիշխան իրավունքը սահմանափակելու ցանկացած փորձ, շահագրգռված են այդ խնդիրների լուծմանը Էլեկտրակապի միջազգային միության առավել ակտիվ միացմամբ:

Կողմերը մտադիր են խորացնել երկկողմ համագործակցությունը միջազգային տեղեկատվական անվտանգության ապահովման ոլորտում ՝ 2015 թվականի միջկառավարական պրոֆիլային համաձայնագրի հիման վրա: Այդ նպատակով Կողմերը պայմանավորվել են մոտ ժամանակներս ընդունել այդ ոլորտում ռուս-չինական փոխգործակցության պլանը:

IV

Կողմերն ընդգծում են, որ Ռուսաստանը եւ Չինաստանը, որպես համաշխարհային տերություններ եւ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամներ, մտադիր են խստորեն պահպանել բարոյական սկզբունքներն ու պատասխանատվությունը, վճռականորեն պաշտպանել միջազգային համակարգը, որտեղ ՄԱԿ-ը պատկանում է միջազգային գործերի կենտրոնական համակարգող դերը, պաշտպանել միջազգային իրավունքի վրա հիմնված աշխարհակարգը, ներառյալ ՄԱԿ-ի կանոնադրության նպատակներն ու սկզբունքները, առաջ մղել բազմաբեւեռությունը եւ նպաստել միջազգային հարաբերությունների ժողովրդավարացմանը, համատեղ կառուցել ավելի բարգավաճ, կայուն եւ, միասին ստեղծել միջազգային հարաբերություններ նոր տեսակի.

Ռուսական կողմը նշում է “մարդկության միասնական ճակատագրի հանրություն” կառուցելու չինական կողմի հայեցակարգի դրական նշանակությունը համաշխարհային հանրության համերաշխության ամրապնդման եւ ընդհանուր մարտահրավերներին արձագանքելու ջանքերի միավորման համար: Չինական կողմը նշում է Միջազգային հարաբերությունների արդար բազմաբևեռ համակարգի ձևավորման ուղղությամբ ռուսական կողմի ջանքերի դրական նշանակությունը ։

Կողմերը մտադիր են հաստատակամորեն պաշտպանել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի արդյունքների անսասանությունը և ձևավորված հետպատերազմյան աշխարհակարգը, պաշտպանել ՄԱԿ-ի հեղինակությունն ու արդարությունը միջազգային հարաբերություններում, դիմակայել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պատմության ժխտման, խեղաթյուրման և կեղծման փորձերին:

Համաշխարհային պատերազմի ողբերգության կրկնությունը կանխելու նպատակով Կողմերը վճռականորեն կդատապարտեն այն գործողությունները, որոնք ուղղված են ֆաշիստական ագրեսորների, ռազմատենչ զավթիչների եւ նրանց հանցակիցների ոճրագործությունների համար պատասխանատվությունը չեզոքացնելուն, պղծելուն եւ ստորացնելուն հաղթող երկրների պատիվը:

Կողմերը հանդես են գալիս միջազգային տերությունների միջև փոխադարձ հարգանքի, խաղաղ համակեցության և փոխշահավետ համագործակցության վրա հիմնված նոր տիպի հարաբերությունների ձևավորման օգտին: Հաստատում են, որ նոր տիպի ռուս-չինական միջպետական հարաբերությունները գերազանցում են “սառը պատերազմի”ժամանակների ռազմաքաղաքական դաշինքներին ։ Երկու պետությունների միջև բարեկամությունը սահմաններ չունի, համագործակցության մեջ չկան արգելված գոտիներ, երկկողմ ռազմավարական փոխգործակցության ամրապնդումն ուղղված չէ երրորդ երկրների դեմ, ենթակա չէ փոփոխական միջազգային միջավայրի և երրորդ երկրներում իրավիճակային փոփոխությունների ազդեցությանը ։

Կողմերը կրկին հայտարարում են կոնսոլիդացիայի անհրաժեշտության մասին, այլ ոչ թե միջազգային հանրության պառակտման, համագործակցության կարիքի, այլ ոչ թե առճակատման ։ Կողմերը դեմ են միջազգային հարաբերությունների վերադարձին խոշոր տերությունների առճակատման վիճակին, երբ թույլերը դառնում են ուժեղների որս ։ Կողմերը մտադիր են դիմակայել համընդհանուր ընդունված եւ միջազգային իրավունքին համաձայնվող ձեւաչափերի եւ մեխանիզմների փոխարինման փորձերին առանձին երկրների կամ երկրների դաշինքների կողմից “նեղ շրջանակում” մշակվող որոշ կանոններով, դեմ են միջազգային խնդիրների լուծմանը ոչ թե կոնսենսուսի հիման վրա, այլ շրջանցիկ սխեմաների միջոցով, Դեմ են ուժի քաղաքականությանը, հալածանքներին, միակողմանի պատժամիջոցներին եւ իրավասության արտատարածքային կիրառմանը, ինչպես նաեւ արտահանման վերահսկողության ոլորտում քաղաքականության չարաշահմանը, աջակցում են առեւտրի զարգացմանը Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) կանոններին համապատասխան:

Կողմերը հաստատել են արտաքին քաղաքական համակարգումն ավելացնելու, իրական բազմակողմանիությունը կյանքի կոչելու, բազմակողմ հարթակներում համագործակցությունն ամրապնդելու, ընդհանուր շահերը պաշտպանելու, ուժերի միջազգային եւ տարածաշրջանային հավասարակշռությունը պահպանելու, գլոբալ կառավարումը կատարելագործելու մտադրությունը:

Կողմերը հանդես են գալիս Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) կենտրոնական դերի վրա հիմնված բազմակողմ առեւտրային համակարգի աջակցման եւ պաշտպանության օգտին, ակտիվորեն մասնակցում են ԱՀԿ-ի բարեփոխումներին, հանդես են գալիս միակողմանի մոտեցումների եւ հովանավորչության դեմ: Կողմերը պատրաստ են ամրապնդել գործընկերային երկխոսությունն ու ընդհանուր մտահոգություն առաջացնող առեւտրատնտեսական հարցերի շուրջ դիրքորոշումների համակարգումը, իրենց ներդրումն ունենալ գլոբալ եւ տարածաշրջանային արտադրատնտեսական շղթաների կայուն եւ կայուն աշխատանքի ապահովման գործում, նպաստել միջազգային առեւտրատնտեսական կանոնների ավելի բաց, ներառական, թափանցիկ, ոչ խտրական համակարգի ձեւավորմանը:

Կողմերը հանդես են գալիս “Քսանյակի խմբի” ձեւաչափի ՝ որպես միջազգային տնտեսական համագործակցության եւ հակաճգնաժամային հակազդման հարցերի քննարկման կարեւոր երկխոսության հարթակի, համատեղ աջակցում են “քսանյակի” շրջանակներում համերաշխության եւ համագործակցության ոգու ամրապնդմանը, պաշտպանում միավորման առաջատար դերը այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են միջազգային պայքարը համաճարակների դեմ, համաշխարհային տնտեսության վերականգնումը, աջակցությունը ներառական կայուն զարգացմանը, հաղորդել Է ՏԱՍՍ-ը, տնտեսական կառավարման գլոբալ համակարգի կատարելագործումը արդար և ռացիոնալ հիմունքներով ՝ ի շահ գլոբալ մարտահրավերների դեմ կոլեկտիվ պայքարի:

Կողմերը աջակցում են BRICS-ի շրջանակներում ռազմավարական գործընկերության խորացմանը, աջակցում են համագործակցության ընդլայնմանը երեք հիմնական ուղղություններով ՝ քաղաքականություն եւ անվտանգություն, տնտեսություն եւ ֆինանսներ, հումանիտար փոխանակումներ: Մասնավորապես, Ռուսաստանը եւ Չինաստանը մտադիր են նպաստել հասարակական առողջապահության, թվային տնտեսության, գիտության, նորարարության եւ տեխնոլոգիաների, այդ թվում ՝ արհեստական ինտելեկտի տեխնոլոգիաների ոլորտում փոխգործակցության զարգացմանը, ինչպես նաեւ միջազգային հարթակներում BRICS-ի երկրների համակարգման բարձրացմանը: Կողմերը ձգտում են ամրապնդել “ԲՐԻԿՍ պլյուս”/”աուտրիչ” ձեւաչափը ՝ որպես զարգացող երկրների տարածաշրջանային ինտեգրացիոն միավորումների եւ կազմակերպությունների եւ ձեւավորվող շուկաների պետությունների հետ արդյունավետ երկխոսության մեխանիզմի:

Ռուսական կողմն ամենայն աջակցություն կցուցաբերի չինական կողմին ՝ որպես միության նախագահ 2022 թվականին, աջակցություն կապահովի BRICS-ի 14-րդ գագաթնաժողովի արդյունավետ անցկացման հարցում:

Ռուսաստանը եւ Չինաստանը նպատակ ունեն բազմակողմանի ամրապնդել Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունը (ՇՀԿ) եւ հետագայում բարձրացնել նրա դերը բազմակենտրոն աշխարհակարգի ձեւավորման գործում, որը հիմնված է միջազգային իրավունքի, բազմակողմանիության, հավասար, համատեղ, անբաժանելի, համալիր եւ կայուն անվտանգության համընդհանուր ճանաչված սկզբունքների վրա:

Նրանք կարևոր են համարում ՇՀԿ անդամ պետությունների անվտանգության մարտահրավերներին և սպառնալիքներին հակազդեցության մեխանիզմների կատարելագործման վերաբերյալ պայմանավորվածությունների հետևողական իրականացումը և այդ խնդրի լուծման համատեքստում հանդես են գալիս ՇՀԿ տարածաշրջանային հակաահաբեկչական կառույցի ֆունկցիոնալ հնարավորությունների ընդլայնման օգտին:

Կողմերը կնպաստեն ՇՀԿ անդամ պետությունների միջև առևտրային, արտադրական, տրանսպորտային, էներգետիկ, ֆինանսական, ներդրումային, գյուղատնտեսական, մաքսային, հեռահաղորդակցության, նորարարական և փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ ոլորտներում տնտեսական փոխգործակցության նոր որակ և դինամիկա հաղորդելուն, այդ թվում ՝ առաջավոր, ռեսուրսախնայող, էներգաարդյունավետ և “կանաչ” տեխնոլոգիաների կիրառմամբ ։

Կողմերը նշում են Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ պետությունների կառավարությունների միջեւ 2009 թ.միջազգային տեղեկատվական անվտանգության ոլորտում համագործակցության մասին համաձայնագրի, ինչպես նաեւ փորձագետների պրոֆիլային խմբի շրջանակներում արդյունավետ փոխգործակցությունը ՇՀԿ շրջանակներում: Այս համատեքստում նրանք ողջունում են 2021 թ. սեպտեմբերի 17-ին Դուշանբեում ՇՀԿ անդամ պետությունների ղեկավարների խորհրդի կողմից 2022-2023 թ. միջազգային տեղեկատվական անվտանգության ապահովման հարցերի շուրջ ՇՀԿ անդամ պետությունների փոխգործակցության պլանի ընդունումը:

Ռուսաստանը եւ Չինաստանը բխում է հետեւողականորեն աճող արժեքի մշակութային եւ հումանիտար համագործակցության համար շարունակական զարգացման Շանհայի համագործակցության կազմակերպության. ՇՀԿ անդամ պետությունների ժողովուրդների միջեւ փոխըմբռնման ամրապնդման նպատակով նրանք հետագայում եւս արդյունավետորեն կնպաստեն փոխգործակցության խորացմանը այնպիսի ուղղություններով, ինչպիսիք են մշակութային կապերը, կրթությունը, գիտությունը եւ տեխնիկան, առողջապահությունը, շրջակա միջավայրի պաշտպանությունը, զբոսաշրջությունը, մարդկանց միջեւ շփումները, սպորտը:

Ռուսաստանը եւ Չինաստանը կշարունակեն աշխատանքը ԱԽՏՀ-ի դերի ամրապնդման ուղղությամբ ՝ որպես տնտեսական հարցերի շուրջ ԱԽՏ-ի բազմակողմ երկխոսության առաջատար հարթակ: Կողմերը մտադիր են ակտիվացնել գործողությունների համակարգումը ՝ նպատակ ունենալով հաջողությամբ իրականացնել “ԱԽՏՀ զարգացման Պուտրաջանական ուղենիշները մինչեւ 2040 թվականը” ՝ կենտրոնանալով տարածաշրջանում ազատ, բաց, արդար, ոչ խտրական, թափանցիկ եւ կանխատեսելի առեւտրա-ներդրումային միջավայրի ստեղծման վրա: Հատուկ շեշտը դրվելու է նոր կորոնավիրուսային վարակի համաճարակի դեմ պայքարի եւ տնտեսության վերականգնման, կենսագործունեության տարբեր ոլորտների լայն շրջանակի թվայնացման, հեռավոր տարածքների տնտեսական վերելքի եւ ԱԽՏՀ-ի եւ տարածաշրջանային այլ բազմակողմ միավորումների միջեւ փոխգործակցության հաստատման հարցերի վրա ՝ համահունչ օրակարգին:

Կողմերը մտադիր են զարգացնել համագործակցությունը ձեւաչափի շրջանակներում “Ռուսաստան-Հնդկաստան-Չինաստան”, ինչպես նաեւ ամրապնդել փոխգործակցությունը այնպիսի հարթակներում, ինչպես Արեւելաասիական գագաթաժողովը, Տարածաշրջանային համաժողով ‘ ASEAN-ի անվտանգության Խորհրդակցություն անդամ – երկրների պաշտպանության նախարարների ԱՍԵԱՆ-ի և գործընկերների երկխոսությանը: Ռուսաստանը եւ Չինաստանը պաշտպանում են ԱՍԵԱՆ-ի կենտրոնական դերը Արեւելյան Ասիայում կոոպերացիայի զարգացման գործում, շարունակում են ամրապնդել համակարգումը ԱՍԵԱՆ-ի հետ փոխգործակցության խորացման հարցերում, համատեղ առաջ են մղում համագործակցությունը հանրային առողջապահության, կայուն զարգացման, ահաբեկչության դեմ պայքարի եւ անդրազգային հանցավորության հակազդման ոլորտներում: Կողմերը մտադիր են հետագայում եւս աշխատել ԱՍԵԱՆ-ի դերի ամրապնդման օգտին ՝ որպես տարածաշրջանային ճարտարապետության առանցքային տարր»: